Vitamines! Wat doet je lichaam ermee?

Schaaltje eten met daarin fruit en noten

Welke vitamines zijn er?

We kennen 13 stoffen die de naam vitamine hebben. Vitamines kun je 2 verschillende groepen opdelen, vitamines die in vet oplosbaar zijn en vitamines die in water oplosbaar zijn.

Vet oplosbare vitamine

  • Vitamine A

Bouwsteen van een pigment in het oog (nodig om te zien in het schemerdonker). Groei van tanden en botten. Vorming en onderhoud van een gezonde huid, haar en slijmvliezen. Een goede werking van het afweersysteem en voor de groei. 

  • Vitamine D

Groei van tanden en botten (calciumabsorptie), onderhoud van hartactiviteit en zenuwstelsel.

  • Vitamine E

Beschermt bloedcellen en weefsels tegen afbraak (antioxidans).

  • Vitamine K

Bloedstolling en botmetabolisme.

Vet oplosbare vitamine vind je vooral in producten die vet bevatten, zoals bijvoorbeeld bak- en braadproducten, vis, noten, melk en melkproducten.

Water oplosbare vitamine

  • Vitamine C

Afweer tegen ziektes, aanmaak van hormonen en bevordert opname van ijzer.

  • Vitamine B1

Koolhydraatvertering, groei en spierspanning (overdracht van zenuwprikkels) 

  • Vitamine B2

Vertering van eiwitten, koolhydraten en vetten, gezond houden van huid en haren 

  • Niacine (Vitamine B3)

Nodig om energie uit je voeding te halen 

  • Pantotheenzuur (Vitamine B5)

Rol in de vertering, samen met co-enzym A 

  • Vitamine B6

Aanmaak lichaamsweefsels, eiwitvertering 

  • Foliumzuur (Vitamine B9)

Ontwikkeling genetisch materiaal (belangrijk bij zwangerschap), productie rode bloedcellen 

  • Vitamine B12

Cel ontwikkeling en werking zenuwstelsel 

  • Biotine

Vertering van koolhydraten, eiwitten en vetten 

Water oplosbare vitamine vind je uit producten zoals groente, fruit, brood en volkoren producten, noten, peulvruchten, melk en melkproducten.

Welke vitamines heeft je lichaam nodig?

Ieder lichaam heeft op zijn eigen manier behoefte aan een bepaalde vitaminen en mineralen.  Gelukkig worden veel vitaminen en mineralen door het lichaam zelf aangemaakt. Zitten bepaalde voedselsoorten gelukkig barstensvol met vitaminen. Bij een normaal dieet. Zul je doorgaans voldoende van de dagelijkse aanbevolen hoeveelheden binnenkrijgen. Toch kan het zijn dat je van bepaalde vitaminen en mineralen te weinig binnenkrijgt. Je kunt dit dan oplossen door vitaminesupplementen te nemen. Om er achter te komen welke vitamine je moet aanvullen kun je een bloedtest nemen. Met een bloedtest kun je het gehalte van verschillende soorten vitaminen en mineralen aantonen. Een bloedtest neem je om verschillende redenen. Het is namelijk lastig om zelf te bepalen of je wel voldoende vitaminen binnenkrijgt. Met een bloedtest heb je netje op een rijtje wat je tekort komt of dat alles op peil is. 
Ja, ik wil mij laten testen

Werking vitamines

Vitamines zijn stoffen die een rol spelen bij verschillende lichaamsfuncties. Zoals de energievoorziening, het functioneren van het immuunsysteem, botbehoud en de werken van het zenuwstelsel. Als je een tekort hebt aan vitamines kunnen bepaalde lichaamsfuncties minder goed hun werk doen. Kun je last krijgen van ziekteverschijnselen, zoals vermoeidheid, een verminderede weerstand en ontstekingen. Het lichaam kan een aantal vitaminen zelf aanmaken. Doorgaans in zo kleine hoeveelheden, dat aanvulling vanuit de voeding noodzakelijk is. Als je een normaal gezond eetpatroon hebt krijg je waarschijnlijk al genoeg vitamine binnen. In sommige gevallen kan het nodig zijn om preventief vitamines toe te dienen. Bijvoorbeeld bij zwangere vrouwen, kleine kinderen, personen op dieet, oudere die slecht eten of personen met een ernstige zieke.

Vet oplosbare vitamines

Vitaminen A , D, E en K zijn onoplosbaar in water maar oplosbaar in vetten (oliën). Dit betekent dat u voedingsmiddelen met een hoge hoeveelheid van deze vitamines alleen in combinatie met wat vet of olie dient in te nemen. Als u deze vitamines met water of een vetvrije maaltijd inneemt, worden de waardevolle stoffen uitgescheiden. Zonder dat ze daadwerkelijk in het lichaam werken.

Water oplosbare vitamines

Vitaminen B1, B2, B3, B5, B6, B8, B11 (foliumzuur), B12 en vitamine C zijn water oplosbare vitamines. Om de beste opname te bereiken, is het beter om deze vitamines niet te combineren met bepaalde voedingsmiddelen. Het consumeren van water oplosbare vitamines levert zelden problemen op. Van alleen vitamine B6 is bekend dat het problemen veroorzaakt. Maar alleen als het gedurende een lange periode in grote hoeveelheden wordt ingenomen. Bijna alle water oplosbare vitamines worden snel uit het lichaam verwijderd.  

Verschil tussen water oplosbaar en vet oplosbaar

Absorptie: Water oplosbare vitamines komen meteen in de bloedbaan terecht. Vet oplosbare vitamines gaan eerst naar het lymfestelsel voordat ze in het bloed belanden.

  • Transport:  Vet oplosbare vitamines zijn altijd aan een eiwit verbonden omdat ze niet oplosbaar zijn in het bloed. Water oplosbare vitamines bevinden zich zelfstandig in het bloed.
  • Opslag: Vet oplosbare vitamines worden in het lichaamsvet opgeslagen. Water oplosbare vitamines komen vrij voor in weefselvocht.
  • Uitscheiding: Vet oplosbare vitamines blijven in het lichaam actief. Omdat ze vooral in het lichaamsvet zijn opgeslagen. Water oplosbare vitamines worden via de nieren met de urine uitgescheiden.
  • Te hoge inname: Dit kan makkelijk voorkomen bij vet oplosbare vitamines. Deze worden immers opgeslagen en nauwelijks uitgescheiden. Bij water oplosbare vitamines komt zelden een te hoge inname voor, omdat een teveel door het lichaam wordt afgevoerd.
  • Behoefte: Vet oplosbare vitamines hoeven veelal niet dagelijks te worden ingenomen. Meestal is wekelijks of maandelijks voldoende. Water oplosbare vitamines daarentegen dienen minstens elke drie dagen te worden ingenomen.

Gerelateerde berichten

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Scroll naar boven